فضیلت و خواص سوره انسان
امام علی علیه السلام و فاطمه سلام الله علیها و فضه نذر کردند که سه روز روزه بگیرند تا بیماری حسنین شفا یابد. در روز اول هنگام افطار مسکینی به در خانه آمد و تقاضای غذا کرد. ایشان غذای خود را به او دادند. روز دوم هنگام افطاریتیم و اسیری به در خانه آمدند و آنها غذای خود را به آنها دادند. روز بیست و پنجم ماه ذی الحجه بود که سوره هل أتی بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نازل شد. (2)
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در فضیلت این سوره فرمودند: هر کس سوره انسان را قرائت نماید پاداش او بهشت و حوریان بهشتی خواهد بود. (3)امام صادق علیه السلام نیز فرمودند: هر که سوره انسان را قرائت نماید خداوند او را با تعداد زیادی از حوریان بهشتی تزویج نماید و در سرای باقی با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم خواهد بود. (4)
در سیره امام رضا علیه السلام آمده است: ایشان در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه در رکعت اول سوره حمد و انسان و در رکعت دوم بعد از حمد سوره غاشیه را قرائت می نمود و می فرمود: هر کس در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه اینگونه نماز بخواند خداوند در این دو روز ایشان را از شرور در امان می دارد. (5)
امام صادق علیه السلام همچنین فرمودنده اند: من ضامنم برای هر یک از شیعیانم که در نماز صبح روز پنجشنبه سوره انسان را بخواند و اگر در آن شب یا روز بمیرد با امنیت و بدون حساب از گناهانی که انجام داده وارد بهشت می شود و دیوان حسابرسی برای او باز نمی شود و در قبر از او پرسشی نخواهد شد و اگر زنده بود در حفظ و امان الهی است و آفات دنیا از او برداشته می شود و چیزی از جنبنده های زمینی تا پنجشنبه بعد به او آسیبی نمی رساند.(6)
آثار و برکات سوره
1) موجب قدرت روح، اعصاب، قلب
از رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم نقل شده است: هر کس بر قرائت سوره انسان مداومت ورزد اگر روحش ضعیف باشد دارای قدرت روحی می شود و اگر این سوره را بنویسند و پس از شستن، آب شسته شده آن را بنوشند برای درد قلب سودمند است و تنش سلامت می یابد و بیماری هایش خوب می شود.(7)
امام جعفر صادق علیه السلام نیز فرمودند: قرائت سوره انسان موجب تقویت و نیرومندی روح و قوی شدن اعصاب و آرامش یافتن اضطراب مفید است و اگر کسی که در قرائت آن ضعیف است و نمی تواند آن را بخواند این سوره را بنویسد و پس از شستن آب آن را بنوشد از ضعف نفس جلوگیری می کند و نتیجه بخش است.(8)
ترجمه ی آیات:
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
آیا زمانى طولانى بر انسان گذشت كه چیز قابل ذكرى نبود؟! (۱)ما انسان را از نطفه مختلطى آفریدیم، و او را مىآزماییم; (بدین جهت) او را شنوا و بینا قرار دادیم! (۲)ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاكر باشد (و پذیرا گردد) یا ناسپاس! (۳)ما براى كافران، زنجیرها و غلها و شعلههاى سوزان آتش آماده كردهایم! (۴)به یقین ابرار (و نیكان) از جامى مىنوشند كه با عطر خوشى آمیخته است، (۵)از چشمهاى كه بندگان خاص خدا از آن مىنوشند، و از هر جا بخواهند آن را جارى مىسازند! (۶)آنها به نذر خود وفا مىكنند، و از روزى كه شر و عذابش گسترده است مىترسند، (۷)
و غذاى (خود) را با اینكه به آن علاقه (و نیاز) دارند، به «مسكین» و «یتیم» و «اسیر» مىدهند! (۸)(و مىگویند:) ما شما را بخاطر خدا اطعام مىكنیم، و هیچ پاداش و سپاسى از شما نمىخواهیم! (۹)ما از پروردگارمان خائفیم در آن روزى كه عبوس و سخت است! (۱۰)(بخاطر این عقیده و عمل) خداوند آنان را از شر آن روز نگه مىدارد و آنها را مىپذیرد در حالى كه غرق شادى و سرورند! (۱۱)
و در برابر صبرشان، بهشت و لباسهاى حریر بهشتى را به آنها پاداش مىدهد! (۱۲)این در حالى است كه در بهشت بر تختهاى زیبا تكیه كردهاند، نه آفتاب را در آنجا مىبینند و نه سرما را! (۱۳)و در حالى است كه سایههاى درختان بهشتى بر آنها فرو افتاده و چیدن میوههایش بسیار آسان است! (۱۴)و در گرداگرد آنها ظرفهایى سیمین و قدحهایى بلورین مىگردانند (پر از بهترین غذاها و نوشیدنىها)، (۱۵)
ظرفهاى بلورینى از نقره، كه آنها را به اندازه مناسب آماده كردهاند! (۱۶)و در آنجا از جامهایى سیراب مىشوند كه لبریز از شراب طهورى آمیخته با زنجبیل است، (۱۷)از چشمهاى در بهشت كه نامش سلسبیل است! (۱۸)و بر گردشان (براى پذیرایى) نوجوانانى جاودانى مىگردند كه هرگاه آنها را ببینى گمان مىكنى مروارید پراكندهاند! (۱۹)
و هنگامى كه آنجا را ببینى نعمتها و ملك عظیمى را مىبینى! (۲۰)بر اندام آنها ( بهشتیان) لباسهایى است از حریر نازك سبزرنگ، و از دیباى ضخیم، و با دستبندهایى از نقره آراستهاند، و پروردگارشان شراب طهور به آنان مىنوشاند! (۲۱)این پاداش شماست، و سعى و تلاش شما مورد قدردانى است! (۲۲)مسلما ما قرآن را بر تو نازل كردیم! (۲۳)
پس در (تبلیغ و اجراى) حكم پروردگارت شكیبا (و با استقامت) باش، و از هیچ گنهكار یا كافرى از آنان اطاعت مكن! (۲۴)و نام پروردگارت را هر صبح و شام به یاد آور! (۲۵)و در شبانگاه براى او سجده كن، و مقدارى طولانى از شب، او را تسبیح گوى! (۲۶)آنها زندگى زودگذر دنیا را دوست دارند، در حالى كه روز سختى را پشت سر خود رها مىكنند! (۲۷)
ما آنها را آفریدیم و پیوندهاى وجودشان را محكم كردیم، و هر زمان بخواهیم جاى آنان را به گروه دیگرى مىدهیم! (۲۸)این یك تذكر و یادآورى است، و هر كس بخواهد (با استفاده از آن) راهى به سوى پروردگارش برمىگزیند! (۲۹)و شما هیچ چیز را نمىخواهید مگر اینكه خدا بخواهد، خداوند دانا و حكیم بوده و هست! (۳۰)و هر كس را بخواهد (و شایسته بداند) در رحمت (وسیع) خود وارد مىكند، و براى ظالمان عذاب دردناكى آماده ساخته است! (۳۱)